Kini Mao ang Imong Konsyensya

Pangutana: Dili ba diay pwede nga mosalig kita sa atong konsyensya sa atong pagdesisyon nga mogamit o dili ba ug artificial contraception o mosuporta o dili ba sa RH Bill? Dili ba ang atong konsyensya mao man ang “inner voice of God”?

Tubag:

Mao ni gisulti sa parapo 1777 sa Catechism of the Catholic Church mahitungod ug konsyensa: “Moral conscience, present at the heart of the person, enjoins him at the appropriate moment to do good and to avoid evil. It also judges particular choices, approving those that are good and denouncing those that are evil. It bears witness to the authority of truth in reference to the supreme Good to which the human person is drawn, and it welcomes the commandments. When he listens to his conscience, the prudent man can hear God speaking.”

Ang parapo nga atong gikutlo nagpasabot nga tinuod gayud nga ang konsyenya usa ka kasaligan nga giya aron makahibalo kita unsa ang maayo o dautan. Niining paagiha makaingon gayud kita nga ang konsyensya mao ang tingog sa Ginoo. Sa laing bahin, possible usab nga ang konsyensya ignorante o masayup. Mao kana nga ang mao gihapon nga Catechism sa parapo 1783 miingon: “Conscience must be informed and moral judgment enlightened. A well-formed conscience is upright and truthful. It formulates its judgments according to reason, in conformity with the true good willed by the wisdom of the Creator. The education of conscience is indispensable for human beings who are subjected to negative influences and tempted by sin to prefer their own judgment and to reject authoritative teachings.” Gikinahanglan nga hulmahon o edukaron ang atong konsyensya.

Ang konsyensya diay mora ug timbangan. Ang timbangan kun ensakto nga pagka-adjust, magtug-an kanato sa ensakto nga gimbug-aton sa usa ka butang. Apan, kun ang timbangan gitampasan o gubaon, nan mailad kita mahitungod sa tinuod nga timbang sa butang. Ang tawo, pananglitan, nga overweight nga motungtung sa maong timbangan malipay kay gamay lang ang iyang timbang, apan sa tinuod gikinahanglan na diay niya nga magpa-reduce. Sa ngadto-ngadto, ang maong tawo masakit tungod kay misalig siay sa sayup nga timbangan. Mao usab kini kun maghisgot kita ug konsyensya ug ang moralidad sa pagsuporta sa RH Bill o pagamit ug artificial contraceptives. Posible nga komportable kita sa pagbuhat sa ingon sumala sa atong konsyensya, apan ang tinuod mao nga sayup ang atong konsyensya ug namilegro ang kaluwasan sa atong kalag.

Unsa man ang hinungdan sa pagkasayup sa konsyensya? Ang hinungdan matud pa sa parapo 1792 sa CCC mao ang pagkawalay kahibalo ni Kristo ug sa mensahe sa ebanghelyo, maut nga ehemplo gikan sa uban (labi na sa ubang mga Katoliko), pagkaulipon sa kaugalingon nga pagbati, sayup nga panghunahuna nga dili masayup ang konsyensya, pagsalikway sa awtoridad sa Simbahan ug sa iyang pagtulon-an, ug ang kakulang sa gugma ug pag-usab sa kaugalingon.

Sa laing bahin, sa atong paghulma ug pag-edukar sa konsyensya, ang Pulong sa Dios mao ang atong lamdag. Kinahanglan nga patuhopon kini sa kaugalingon pinaagi sa pagtuo, pag-ampo ug pagkinabuhi subay niini. Batonan ang gitawag nga examination of conscience atubangan sa Ginoo. Sa buhat sa paghulma sa konsyensya, tabangan kita pinaagi sa mga gasa sa Espiritu Santo, sa pagsaksi ug tambag sa ubang mga tawo ug sa pagtulon-an sa Simbahan (cf., CCC, 1785).